از کجا آمده ام؟
انتخاب رشته یکی از آن بزنگاه هایی است که می توان گفت نقش شما و خانواده در انتخاب مسیر آینده تان محسوس است. انتخابی که کمی تا اندکی آینده شغلی شما را باید مشخص کند. چرا مثل خیلی از افراد نگفتم همه ی آینده تان را چون انتخاب رشته ای که بعد از کنکور صورت می گیرد در بیشتر مواقع آگاهانه نیست. هدف ما هم روشن کردن این عرصه و تذکر در خصوص عواملی است که انتخاب را غیر واقعی می کند.
- خانواده
یکی از آفت های امروزی که در انتخاب رشته ها به چشم می خورد انتظارات کاذبی است که خانواده و جامعه از فرد دارند. حتما شنیده اید ما انتظار داریم که حتما در فلان رشته یا در فلان دانشگاه قبول شوی و ... انتظاری که در آن خود فرد و علایقش و مسیری که برای آینده در نظر گرفته است اصلا دیده نمی شود و این حس برتری طلبی خانواده ها است که گاهی باعث می شود وارد رشته و دانشگاهی شوید که اصلا علاقه ای به آن نداشته اید. گهگاه جایگاه اجتماعی را هم وارد می کنند که اگر پزشکی بخوانی فلان جایگاه را خواهی داشت یا اگر مهندس برق شوی روی دست می برند که البته باید گفت اکثرا غیر واقعی است. تجربه نشان داده است اگر به خواست نامعقول! - تکرار می کنم- خواست نامعقول خانواده تن دهید در تصمیمات آینده زندگی هم این تاثیرگذاری وجود خواهد داشت و داستان حرف مردم تازه شروع شده است.
- تب کنکور
در کنار این دو مورد آسیبی که مطرح شد باید برای انتخاب رشته تان لیستی آماده کنید و بر طبق شرایط حال حاضرتان تصمیم گیری کنید. این لیست البته نیاز به بررسی دارد. بررسی شخصیت خود و وضعیت دانشگاه های مختلف. شاید با خودتان بگویید که خودمان را می شناسیم. شناخت خود دیگر چه صیغه ای است؟
سوال اولی که باید جواب بگویید تا بتوانید انتخاب رشته ی واقع بینانه انجام دهید پاسخ به این سوال است که با چه هدفی اقدام به ادامه ی تحصیل کرده اید و آرمان و خواستتان از تحصیلات دانشگاهی چیست؟ فرق است بین ترکیب رشته ی فردی که برای بدست آوردن پول و تامین زندگی شخصی خود وارد دانشگاه می شود و فردی که دامنه را گسترده می کند و هدف را توسعه ی کشور و خدمت می داند. اگر هدفتان پرکردن جیب است که باید بگویم امروز تولید و صنعت کار و بارش سکه نیست و باید در آمد خوب را در کف بازار و سود بانکی بیابید. اگر هدفتان خدمت است باید دقت کنید که رشته های فنی عموما خروجی شان در مرحله ی اول یک مهندس است که کارش ور رفتن با ماشین است . پس از همان ابتدا عرصه ی خدمت را برای خودتان روشن کنید و با خیال پشت میز نشینی و مدیریت وارد رشته های فنی نشوید.
در شناخت رشته و دانشگاه های مختلف باید به چند مسئله دقت کنید اول اینکه علمی که می خوانید برای چیست و چه سرانجامی دارد اگر اینها را می دانید حتی می توانید یک گام جلوتر بگذارید و حتی با مشخص کردن ماموریتتان رشته تان را انتخاب کنید. یعنی برسید به اینکه ماموریتتان این است که فلان قطعه را بسازید یا روی فلان فناوری کار کنید و با توجه به این پیش فرض رشته مورد نظرتان را انتخاب کنید. البته رسیدن به این نظام انتخاب رشته کارآسانی نیست اما حرکت در جهت آن و تلاش شما بی نتیجه نخواهد ماند. در کنار این باید نسبت جایگاه رشته های مختلف شناخت پیدا کنید که دقیقا چه جایگاهی در صنعت کشور دارد مثلا یک مهندس کامپیوتر چه نیازی را امروز در کشور برطرف می کند. مهندسین کامپیوتر در چه صنایعی فعالیت می کنند و جایگاه شغلی شان چگونه است؟
در انتخاب دانشگاه هم باید دقت کافی صورت گیرد. علاوه بر رتبه بندی علمی دانشگاه ها ، وضعیت اساتید و امکانات آموزشی آن را نیز باید مورد بررسی قرار دهید. فارغ التحصیلان هر دانشگاه آینه ای از وضعیت آموزشی هر دانشگاه هستند.مطالعه ی احوالات فارغ التحصیلان هر دانشگاه مفید فایده است . به عنوان مثال فارغ التحصیلان فلان دانشگاه بعد از اتمام تحصیل همه به این جمع بندی می رسند که باید کشور را ترک کنند یا خروجی های فلان دانشگاه از نظر علمی بسیار قوی هستند . در کنار مسائل علمی وضعیت فرهنگی و سیاسی دانشگاه هم باید مورد بررسی قرار گیرد. بررسی اینکه خروجی های دانشگاه از نظر اخلاقی و اعتقادی چه تغییراتی نسبت به ابتدای ورود پیدا می کنند می تواند مسئله را تا حدود زیادی حل کند. فراموش نکنید که دانشجو در دانشگاه فقط درس نمی خواند. 4 سال زندگی می کند.
همچنین وضعیت کشور هم بسیار اهمیت دارد یکی از دلایل تغییر رشته ی بسیاری از دانشجویان بعد از پایان دوره کارشناسی شناختی است که از فضای کشور پیدا می کنند . البته همیشه این انتخاب درست نیست اما قطعا فرد به جمع بندی کاملی با خود رسیده است که رشته اش را تغییر می دهد. افرادی که رشته های فنی را با داعیه تاثیر گذاری اندک آن روی آینده کشور ترک می کنند و به علوم انسانی می روند یا افرادی که ادامه تحصیل خود را در حوزه های علمیه پیگیری می کنند و داعیه ی این را دارند که مشکل اصلی امروز جامعه ما عقب ماندگی صنعتی نیست بلکه مسئله شیوه ی زندگی و دین داری مردم است و برای شناخت دین و اصلاح جامعه وارد حوزه می شوند کم نیستند.
یک توصیه . اگر به رشته های علوم انسانی علاقه مندید این جرات را به خرج دهید و با شناخت مسیر درست را انتخاب کنید. رشته هایی همچون مدیریت و اقتصاد از جمله رشته هایی است که دانشجویان فنی با هدف تاثیر گذاری بیشتر بر فضای کشور به آن اقبال نشان می دهند و سالانه تعداد زیادی از فارغ التحصیلان مهندسی به این رشته ها روی می آورند. البته تعداد افرادی که در ترم های ابتدایی دوره ی کارشناسی این کار را انجام می دهند کم نیست.
از این فرصتی که تا مهر ماه باقی است استفاده کنید و کمی در خصوص آینده تان فکر کنید. از کجا آمده ام... شعر زیبایی مولانا تقدیم شما.
روزها فکر من این است و همه شب سخنم
که چرا غافل از احوال دل خویشتنم؟
ای خوش آن روز که پرواز کنم تا بر دوست
به هوای سر کویش پر و بالی بزنم
از کجا آمده ام؟ آمدنم بهر چه بود؟
به کجا می روم آخر ننمایی وطنم
مانده ام سخت عجب کز چه سبب ساخت مرا
یا چه بوده است مراد وی از این ساختنم
نه به خود آمدم این جا که به خود باز روم
آن که آورد مرا باز برد در وطنم
مرغ باغ ملکوتم نیم از عالم خاک
چند روزی قفسی ساخته اند از بدنم
